Hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc và bảo vệ chống lại virus Ebola cho
các nhân viên y tế ngày 21/10 tại New York, Mỹ. (Ảnh: AFP)

Senegal, Nigeria chính thức thoát khỏi dịch Ebola

Ngày 19/10, phát biểu khai mạc phiên họp thứ 61 của Hội đồng khu vực miền Đông Địa Trung Hải ở Tunisia, Tổng giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) Margaret Chan cho biết Senegal đã chính thức thoát khỏi dịch bệnh Ebola từ hôm 17/10 vừa qua.

Ngày 20/10, Tổ chức Y tế Thế giới tiếp tục tuyên bố Nigeria, quốc gia nằm ở tâm vùng dịch Ebola tại Tây Phi, chính thức thoát khỏi dịch bệnh nguy hiểm này sau 42 ngày không phát hiện trường hợp nhiễm mới. Đại diện WHO tại Nigeria, ông Rui Gama Vaz cho biết quốc gia đông dân nhất châu Phi này đã khống chế được dịch Ebola sau 42 ngày không phát hiện trường hợp nhiễm mới và đây là thành công lớn nhất chứng minh với thế giới rằng Ebola có thể kiểm soát được.

Trong khi đó, ngày 19/10, giới chức Mỹ khẳng định nhân viên phòng thí nghiệm từng tiếp xúc với mẫu bệnh phẩm của người đầu tiên tử vong vì Ebola trên lãnh thổ nước này có kết quả xét nghiệm âm tính với virus chết người Ebola. Viện nghiên cứu các bệnh dị ứng và truyền nhiễm quốc gia Mỹ cũng cho biết y tá Nina Phạm, người đầu tiên nhiễm virus Ebola trên lãnh thổ Mỹ từ bệnh nhân đã tử vong người Liberia, đang trong giai đoạn hồi phục. Thêm vào đó, phóng viên ảnh người Mỹ bị nhiễm Ebola khi đang tác nghiệp tại Liberia Ashoka Mukpo ngày 21/10 cũng cho biết anh cảm thấy sung sướng vì còn sống sau khi bệnh viện thông báo anh đã khỏi bệnh và sẽ được cho về nhà vào ngày 22/10.

Còn tại Tây Ban Nha, y tá Teresa Romero, người điều trị cho 2 bệnh nhân nhiễm Ebola ở bệnh viện Madrid cũng đã qua cơn nguy kịch. Kết quả xét nghiệm máu ngày 19/10 cho thấy hệ miễn dịch của cô Romero đã loại trừ virus Ebola tuy nhiên cô vẫn phải thực hiện một lần kiểm tra máu nữa để khẳng định chắc chắn. Chồng của cô Romero cùng 15 người khác có tiếp xúc với y tá này trong thời gian gần đây đều chưa có triệu chứng nhiễm virus Ebola.

Nhiều loại thuốc, vaccine được nghiên cứu và thử nghiệm

Ngày 20/10, tập đoàn Fujifilm Holdings của Nhật Bản cho biết sẽ sản xuất thêm thuốc chống cúm Avigan nhằm đề phòng trường hợp có một số lượng lớn bệnh nhân nhiễm virus Ebola. Thông báo của Fujifilm được đưa ra trong bối cảnh một bệnh nhân nhiễm Ebola ở Tây Ban Nha sau khi uống loại thuốc này – được biết dưới tên gọi Favipiravir – đã hồi phục sức khỏe. Loại thuốc này do Công ty Hóa chất Toyama thuộc Fujifilm Holdings phát triển đã được thừa nhận là thuốc chống cúm ở Nhật Bản từ tháng 3 năm nay nhưng hiện vẫn chưa được cấp phép điều trị Ebola.

Thêm vào đó, ngày 21/10, Tổ chức Y tế Thế giới thông báo loại vaccine chống lại virus Ebola sẽ sớm được cung cấp, là một phần trong những nỗ lực để phòng ngừa và ngăn chặn dịch bệnh nguy hiểm. Hai loại vaccine, trong đó một của Glaxo Smith Kline và một của Cơ quan Y tế công cộng Canada đang được xem là những ứng cử viên tiềm năng nhất để giúp chống lại virus Ebola trên diện rộng. WHO cho biết họ đang đưa hai loại vaccine này vào thử nghiệm với 500 tình nguyện viên thuộc các nước từ Mỹ, Anh, Đức cho tới Mali hay Kenya.

Việc cung cấp vaccine là bước tiếp theo trong tiến trình do WHO khởi xướng từ cuối tháng 9 vừa qua khi cơ quan này đã tổ chức tham khảo ý kiến ​​của hơn 70 chuyên gia để đánh giá tình trạng các xét nghiệm của hai loại vaccine và xác định xem liệu họ có nên cung cấp giấy phép sử dụng chúng hay không. Cùng ngày, WHO cũng tuyên bố cho biết một lô vaccine Ebola đang thử nghiệm có khả năng sẽ được đưa vào sử dụng ở Tây Phi vào tháng 1/2015.
 

Phát hiện chính xác và nhanh chóng virus Ebola giữ vai trò quan trọng
trong việc ngăn chặn dịch bênh nguy hiểm này. (Ảnh: Reuters)

Pháp chế tạo thiết bị phát hiện virus Ebola đơn giản và nhanh chóng

Ngày 21/10, các nhà khoa học Pháp cho biết vừa hoàn thiện một thiết bị mới cho phép chẩn đoán nhanh những bệnh nhân nghi nhiễm virus Ebola chỉ trong vòng 15 phút. Theo Ủy ban Năng lượng nguyên tử Pháp (CEA), các thử nghiệm trên dụng cụ mới đều được tiến hành trong một phòng thí nghiệm tiêu chuẩn và bước đột phá này rất có giá trị về mặt công nghệ.

Cơ chế hoạt động của dụng cụ là phát hiện kháng thể trong mẫu bệnh phẩm nhỏ nhất như một giọt máu, huyết tương hoặc nước tiểu của bệnh nhân. Nếu bệnh nhân có kết quả dương tính với virus Ebola, màn hình của thiết bị sẽ xuất hiện vạch ngang báo hiệu. Đây là thiết bị chẩn đoán virus Ebola đơn giản nhất từ trước đến nay vì không cần thêm bất kể một thiết bị hỗ trợ nào khác. Trong khi đó, hầu hết mọi xét nghiệm phát hiện virus Ebola hiện nay đều phải mất hơn 2 giờ đồng hồ mới cho kết quả, đồng thời phải thực hiện trong phòng thí nghiệm. Mặc dù vậy, thiết bị mới chưa được các nhà chức trách y tế Pháp thông qua.

Những nỗ lực tiếp tục được tăng cường

Ngày 20/10, Ngoại trưởng các nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) đã nhất trí cần tăng cường hơn nữa mọi nỗ lực ngăn chặn nạn dịch Ebola lây lan ra toàn cầu. Trong tuyên bố chung của 28 nước EU đưa ra tại cuộc họp cấp Ngoại trưởng tại Luxembourg, EU cũng nhấn mạnh các nước có dịch và các nước láng giềng phải được hỗ trợ một cách thích hợp và đầy đủ. Các ngoại trưởng cũng quyết định lập chức danh điều phối viên đặc biệt cho công tác chống lại đại dịch nguy hiểm này.

Ngoài ra, EU cũng sẽ lập các nhóm phản ứng nhanh, gồm các chuyên gia y tế tự nguyện để khoanh vùng các ổ dịch, ngăn ngừa dịch bệnh lây lan. Một quỹ hỗ trợ trị giá 1 tỷ euro (tương đương 1,27 tỷ USD) cũng được EU nhất trí huy động từ nay đến cuối tuần dành cho các nước Tây Phi.

Ngày 21/10, Singapore cũng tuyên bố đóng góp thêm 150.000 USD vào nguồn ngân sách của WHO. Singapore cam kết sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ với Liên hợp quốc, Tổ chức y tế Thế giới và đóng góp một cách hiệu quả vào nỗ lực toàn cầu chống Ebola.

Ngày 22/10, Ủy ban khẩn cấp về bệnh Ebola của Tổ chức Y tế Thế giới tiếp tục nhóm họp để đánh giá tình hình hiện nay và đưa ra các biện pháp đối phó bổ sung. Đây là lần thứ 3 Ủy ban khẩn cấp về Ebola của Tổ chức Y tế Thế giới nhóm họp kể từ tháng 8/2014 để xem xét lại tình hình. Ngoài việc tiếp tục kêu gọi thêm nguồn nhân lực và tài chính hỗ trợ các nước Tây phi, Ủy ban này sẽ đưa ra biện pháp bổ sung nhằm đối phó với sự lây lan của virus chết người này như khuyến cáo hạn chế thương mại và đi lại đến những nơi có ổ dịch, đồng thời tăng cường quy định sàng lọc hành khách đến từ Guinea, Liberia và Sierra Leone tại các sân bay và cửa khẩu quốc tế.

Có thể thấy, nhiều tín hiệu tích cực được ghi nhận trong những ngày gần đây đem đến niềm hy vọng và lạc quan quý giá cho cộng đồng quốc tế trong bối cảnh dịch bệnh Ebola đã khiến hơn 9.000 người bị lây nhiễm và hơn một nửa trong số đó đã thiệt mạng./.