Biến đổi khí hậu – mối đe dọa đối với hòa bình và thịnh vượng

Phát biểu khai mạc hội nghị, Tổng thư ký Liên hợp quốc cho biết, biến đổi khí hậu là "mối đe dọa hòa bình và thịnh vượng đối với hàng tỷ người". "Hôm nay, chúng ta phải cam kết đưa thế giới đến một con đường mới " – ông Ban Ki-moon nhấn mạnh. "Chúng ta không ở đây để nói chuyện. Chúng ta đang ở đây để làm nên lịch sử".
 

Biến đổi khí hậu làm tan chảy một khối lượng lớn băng, đe dọa nghiêm trọng
đến sự sống của thế giới. (Ảnh: UN)
 

Tổng thư ký Ban Ki-moon kêu gọi tại hội nghị thượng đỉnh lần này, các nguyên thủ quốc gia và các chính phủ, đại diện của thế giới tài chính, kinh doanh và xã hội dân sự cùng tạo ra động lực mới cho cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. "Biến đổi khí hậu là vấn đề đã được xác định trong thời kỳ của chúng ta. Biến đổi khí hậu xác định sự tồn tại của chúng ta. Phản ứng của chúng ta sẽ xác định tương lai của chúng ta. Để giải quyết thách thức này, chúng ta cần cả thế giới cùng hành động" – ông Ban Ki-moon nêu rõ.

Tổng thư ký Liên hợp quốc đã yêu cầu các nhà lãnh đạo có mặt tại hội nghị đi đầu trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu và giảm phát thải khí nhà kính. "Tôi kêu gọi tất cả các chính phủ phải cam kết đạt được một thỏa thuận toàn cầu về biến đổi khí hậu ở Paris vào năm 2015 và giúp hạn chế sự gia tăng nhiệt độ toàn cầu dưới 2 độ C" – ông nói.

Bên cạnh đó, Tổng thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon cũng hoan nghênh nhiều biện pháp vừa được các chính phủ, doanh nghiệp và tổ chức xã hội dân sự công bố để đấu tranh ngay lập tức chống lại hiện tượng biến đổi khí hậu. “Biến đổi khí hậu đang diễn ra. Hôm nay hội nghị thượng đỉnh về khí hậu cho thấy một cách tiếp cận toàn cầu hoàn toàn mới đối với biến đổi khí hậu” – ông Ban Ki-moon nêu rõ. “Các biện pháp được thông báo bởi các chính phủ, doanh nghiệp, thế giới tài chính và xã hội dân sự cho thấy rằng nhiều bên đối tác đã sẵn sàng để cùng nhau đối mặt với các thách thức của biến đổi khí hậu”.

Chủ tịch Đại hội đồng Liên hợp quốc Sam Kutesa cũng lên tiếng kêu gọi các nhà lãnh đạo thế giới cùng hành động. Ông cho biết:"Biến đổi khí hậu là một thách thức khẩn cấp và là một mối đe dọa tiềm tàng ảnh hưởng đến sinh kế. Biến đổi khí hậu hạn chế các lựa chọn cho sự phát triển và những nỗ lực để xóa đói giảm nghèo và phát triển bền vững". "Những tháng tới sẽ mang tính quyết định đối với các cuộc đàm phán về biến đổi khí hậu" – ông nói thêm.

Các nhà lãnh đạo thế giới cam kết hành động

Trong bối cảnh hội nghị thượng đỉnh mang tính lịch sử lần này, Tổng thống Mỹ Barack Obama kêu gọi kết luận một thỏa thuận "đầy tham vọng" tại hội nghị ở Paris vào cuối năm 2015. Ông cam kết Mỹ với một "trách nhiệm đặc biệt" sẽ chia sẻ gánh nặng để giải quyết "mối đe dọa khẩn cấp và ngày càng tăng của biến đổi khí hậu".

Về phần mình, Tổng thống Pháp Francois Hollande thông báo rằng nước Pháp sẽ đầu tư 1 tỷ USD cho Quỹ Xanh từng được thành lập năm 2009 để giúp các nước đang phát triển ứng phó với biến đổi khí hậu, tuy nhiên nguồn quỹ này hiện vẫn gần như trống rỗng. Chỉ có Đức cho đến nay đã góp phần đáng kể vào Quỹ Xanh. Pháp "muốn trở thành hình mẫu về đầu tư cho Quỹ Xanh và tôi yêu cầu tất cả các nước thực hiện những nỗ lực tương tự trong suốt những tháng tới" – ông Hollande cho biết. "Tại Paris, vào năm 2015, phải có một cuộc cách mạng vĩ đại, đó là về biến đổi khí hậu".

Đại diện của Trung Quốc – một trong những nguồn gây ô nhiễm lớn nhất thế giới cùng với Ấn Độ và Mỹ cũng bày tỏ mong muốn hợp tác. Phó Thủ tướng Zhang Gaoli tuyên bố: "Trung Quốc sẵn sàng làm việc với những nước khác để xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn". Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Trung Quốc cũng nhắc lại rằng các nước phát triển nên "tôn trọng nghĩa vụ của mình để hỗ trợ tài chính và công nghệ cho các nước đang phát triển".

Các chính phủ, doanh nghiệp cam kết chấm dứt nạn phá rừng

Tại Hội nghị thượng đỉnh Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu, hơn 130 chính phủ, doanh nghiệp, nhóm đại diện của xã hội dân sự và người dân bản địa đã cam kết bảo vệ lá phổi của trái đất thông qua việc giảm một nửa nạn phá rừng vào năm 2020 trước khi chấm dứt hoàn toàn vào năm 2030.

Cũng tại hội nghị lần này, các đơn vị tham gia đã thông qua một "Tuyên bố New York về rừng", trong đó kêu gọi khôi phục 350 triệu ha rừng và đất nông nghiệp, với diện tích lớn hơn lãnh thổ của Ấn Độ. Kết hợp lại, 3 mục tiêu này sẽ ngăn chặn việc phát thải một số lượng khí carbon dioxide ước tính từ 4,5 – 8,8 tỷ tấn mỗi năm vào năm 2030, tương đương với lượng khí thải tạo ra bởi 1 tỷ xe hơi đang lưu hành trên các nẻo đường của thế giới.

Nạn phá rừng là một nguyên nhân chính dẫn tới lượng khí thải carbon dioxide và góp phần rộng lớn dẫn tới biến đổi khí hậu khi cây cối, vốn lưu trữ carbon, lại thải vào khí quyển khi chúng bị đốt cháy bởi con người để làm đất gieo trồng. Tuyên bố đã được phê duyệt bởi cả các nước phát triển cũng như đang phát triển bởi các công ty đa quốc gia hoạt động trong lĩnh vực thực phẩm, giấy, tài chính; các tổ chức xã hội dân sự và bởi người dân bản địa từ nhiều nước khác nhau như Peru hay Nepal.

Tuyên bố nhằm mục đích để các chính sách lâm nghiệp có thể tiến lại gần với cách tiếp cận của các cuộc thảo luận đa phương về khí hậu ở Paris vào năm 2015 và lên kế hoạch để thúc đẩy hành động của doanh nghiệp nhằm loại bỏ tình trạng phá rừng từ chuỗi cung ứng của họ.

"Tuyên bố New York nhằm giảm ô nhiễm khí hậu ở mức cao hơn so với lượng khí thải hàng năm của Mỹ" – Tổng thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon nói. "Rừng không chỉ là một nhân tố quan trọng để giải quyết vấn đề khí hậu mà còn vô cùng có lợi cho tất cả các thành viên của xã hội".
 

Ngăn chặn nạn phá rừng giúp bảo vệ lá phổi xanh của thế giới. (Ảnh: IRIN)

Các thị trưởng thành phố cam kết hạn chế khí thải

Tại Hội nghị thượng đỉnh Liên hợp quốc về khí hậu, các thị trưởng của hơn 2.000 thành phố trên thế giới đã ký kết một hiệp ước, trong đó cam kết giảm các kênh phát thải khí thải nhà kính xuống 454 megatonnes vào năm 2020.

Hiệp ước sẽ được sử dụng nhằm tăng cường những nỗ lực để giảm phát thải khí thải nhà kính – vấn đề đang hết sức cấp thiết bởi một nghiên cứu gần đây cho thấy các thành phố trên thế giới có khả năng giảm phát thải khí nhà kính xuống hơn 8 tỷ tấn mỗi năm, tương đương với 50% lượng than sử dụng trên toàn cầu mỗi năm.

Nghiên cứu này đã được trình bày bởi Đặc phái viên đặc biệt đối với các thành phố và biến đổi khí hậu Michael Bloomberg. Đây là nghiên cứu đầu tiên để định lượng các tác động tập thể tiềm năng của các thành phố trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu và lưu ý rằng các quốc gia cần trở nên tham vọng hơn khi nói đến giảm phát thải khí nhà kính.

Thị trưởng thành phố Rio de Janeiro Eduardo Paes – người giữ chức Chủ tịch liên minh các thành phố C40 cho biết: "Từ Rio đến Seoul, các thị trưởng đã tham gia vào cuộc chiến chống biến đổi khí hậu và đang chuẩn bị cho các thành phố của họ trước các hiệu ứng thảm họa tiềm tàng".

Theo ước tính, gần 60% dân số thế giới sẽ sống ở các thành phố vào năm 2030 và con số này có thể lên đến 70% vào năm 2050. "Đây là thời điểm mà các quan hệ đối tác cần được rèn giũa giữa các nhà chức trách quốc gia và các thành phố để thiết lập những mục tiêu tham vọng hơn trong các năm tới nhằm ngăn chặn những hậu quả tồi tệ nhất của biến đổi khí hậu vì lợi ích của hàng triệu người" – ông Bloomberg nói.

Ra mắt Liên minh nông nghiệp thông minh toàn cầu

Những nỗ lực toàn cầu để bảo vệ 500 triệu nông dân trước biến đổi khí hậu bằng việc tăng năng suất và giảm lượng khí thải carbon đã được tiến hành tại Hội nghị thượng đỉnh Liên hợp quốc về khí hậu, với sự hỗ trợ từ hàng chục quốc gia, các doanh nghiệp và tổ chức xã hội dân sự.

Hơn 20 chính phủ và 30 tổ chức, doanh nghiệp đã thông báo sẽ tham gia vào Liên minh toàn cầu về khí hậu và nông nghiệp thông minh vừa mới được thành lập. Các nước liên quan có hàng triệu nông dân, ít nhất 1/4 sản lượng ngũ cốc của thế giới, 43 triệu người bị suy dinh dưỡng và 16% tổng lượng phát thải khí nhà kính từ sản xuất nông nghiệp.

Liên minh được thành lập nhằm mục tiêu tăng một cách bền vững và công bằng sức sản xuất và thu nhập nông nghiệp; xây dựng một cách vững chắc nhất các các hệ thống lương thực và sinh kế nông thôn; giảm thiểu hoặc loại bỏ các khí thải gây hiệu ứng nhà kính từ sản xuất nông nghiệp.

Ngoài ra, Liên minh cũng nhằm mục đích cải thiện an ninh lương thực và dinh dưỡng của người dân nhằm thích ứng với những thực tế hoạt động nông nghiệp, thực phẩm và hệ thống chính sách xã hội có tính đến biến đổi khí hậu và sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên. Liên minh sẽ hoạt động phối hợp với các chính phủ, người nông dân, nhà khoa học, cộng đồng doanh nghiệp, xã hội dân sự và các tổ chức khu vực và quốc tế.

"Tôi vui mừng nhận thấy sáng kiến ​​hành động đó sẽ làm tăng năng suất nông nghiệp và khả năng thích ứng của nông dân, cũng như giảm lượng khí thải carbon" – Tổng thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon cho biết. "Những nỗ lực này sẽ cải thiện dinh dưỡng và an ninh lương thực của hàng tỷ người"./.