Nhân dân Bắc Hà làm giàu từ cây quế
Quế là loài cây thân gỗ, sống lâu năm. Toàn bộ thân, cành, rễ và lá của cây quế đều có thể chưng cất tinh dầu, làm thuốc, làm gia vị. Bởi vậy cây quế đang được nhiều hộ dân huyện Bắc Hà chú trọng mở rộng diện tích, góp phần đẩy mạnh phát triển kinh tế rừng, đồng thời đem lại nguồn thu nhập cao.Từ đầu năm 2020 đến nay, giá trị thu được từ quế, gồm vỏ, lá, hạt, gỗ quế.... ước đạt gần 300 tỷ đồng, tương đương với giá trị thu được cả năm 2019. Cụ thể, thu hoạch hạt quế giống bán cho bà con nông dân trong khu vực đạt 10.000 kg, với giá bán bình quân là 200.000đ/kg, nông dân xã thu về 2 tỷ đồng; thu hoạch vỏ quế tươi vụ 3 bán được 1.650 tấn, với giá trung bình 24 ngàn đồng/kg, đem về nguồn thu 37 tỷ 590 triệu đồng; sản phẩm lá quế thu được trên 1.100 tấn, thu gần 2,2 tỷ đồng; sản phẩm gỗ quế bán được 1.500m3 đem về nguồn thu 3,6 tỷ đồng. Với nguồn thu tăng cao, chắc chắn Bắc Hà sẽ có thêm nhiều hộ nông dân thoát nghèo từ trồng quế.
Sơ chế quế tại HTX quế hữu cơ huyện Bắc Hà
Hiện toàn huyện Bắc Hà có 8.700ha quế, trong đó diện tích đến thời kỳ thu hoạch hơn 3.600ha. Tính đến tháng 10/2020, bà con nông dân trên địa bàn các xã hạ huyện Bắc Hà đã thực hiện trồng mới 500ha quế. Diện tích quế tập trung ở các xã khu vực hạ huyện, chủ yêu là xã Nậm Đét, Nậm Lúc, Cốc Lầu, Bản Cái, Cốc Ly...
Đơn cử như tại xã Nậm Đét, những đồi quế bạt ngàn đã giúp nhiều hộ nông dân thoát nghèo, dần ấm no. Hiện xã Nậm Đét có 1.850 ha quế, trong đó có 1.500 ha đang cho thu hoạch với khoảng gần 500 hộ tham gia và được trồng ở hầu hết các thôn trong xã. Để đảm bảo diện tích quế khai thác gối đầu, mỗi năm, người dân trong xã trồng mới từ 50 - 60 ha và trồng lại hàng trăm ha sau khai thác. Việc sản xuất quế tại Nậm Đét đã có những chuyển biến đáng kể. Thay cho việc thu hoạch và bán trực tiếp vỏ quế thô cho thương lái như trước kia, bà con được hướng dẫn các phương pháp sơ chế làm quế cắt miếng, quế ống sáo, quế ống điếu… Những phương pháp sơ chế không hề khó thực hiện, nhưng có thể nâng cao giá trị của sản phẩm quế Nậm Đét lên 40% so với giá thành hiện tại, lại tiết kiệm được nhân công.
Việc được cấp chứng nhận quế hữu cơ quốc tế đã góp phần quan trọng nâng cao giá trị từ cây quế, hình thành vùng sản xuất chuyên canh quế gắn với chuỗi giá trị của ngành hàng quế tại địa phương. Vùng nguyên liệu sản xuất quế được quản lý từ khâu chọn giống, phương thức trồng, chăm sóc, khai thác quế bền vững, bảo vệ môi trường, bảo tồn và phát triển sự đa dạng sinh thái trong vùng trồng quế, hỗ trợ việc xây dựng và quản lý vùng quế hữu cơ được phát triển đảm bảo. Đầu ra của cây quế cũng được đảm bảo. Toàn bộ sản lượng quế hữu cơ đều do Công ty TNHH Hương gia vị Sơn Hà và Hợp tác xã quế Hữu cơ Nậm Đét thu mua bao tiêu sản phẩm, xuất khẩu sang thị trường Ấn Độ, một số nước Trung đông và các thị trường khó tính như EU, Nhật Bản. Trung bình cứ 1 ha quế, nhân dân thu trên hơn 1 tỷ đồng.
Nhờ giá thành các sản phẩm quế cao và ổn định nên bà con nông dân tăng cường khai thác diện tích đang cho thu hoạch và diện tích cây quế trưởng thành cho thu hoạch tăng. Bên cạnh đó, các xã khu vực hạ huyện trồng quế đã phát triển mô hình hợp tác xã quế. Tăng cường liên kết với Công ty cổ phần Techvina thực hiện dự án trồng quế hữu cơ, góp phần phát triển vùng chuyên canh quế theo hướng bền vững, đem lại hiệu quả kinh tế cao, xóa nghèo, làm giàu cho bà con nông dân.