Kết thúc cơ bản đàm phán FTA Việt Nam - EU
Hiệp định toàn diện
Sau 14 phiên đàm phán, chiều 4/8, Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng đã có buổi điện đàm với Cao ủy Thương mại EU Cecilia Malmstrom và thống nhất kết thúc cơ bản đàm phán. Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng đánh giá, với mức độ cam kết đã đạt được, EVFTA là một Hiệp định toàn diện, chất lượng cao và đảm bảo cân bằng lợi ích cho cả Việt Nam và EU.
Các nội dung chính của Hiệp định gồm: Thương mại hàng hóa (lời văn về quy định chung và cam kết mở cửa thị trường), Quy tắc xuất xứ, Hải quan và thuận lợi hóa thương mại, Các biện pháp vệ sinh an toàn thực phẩm và kiểm dịch động thực vật (SPS), Hàng rào kỹ thuật trong thương mại (TBT), Thương mại dịch vụ (lời văn về quy định chung và cam kết mở cửa thị trường), Đầu tư, Phòng vệ thương mại, Cạnh tranh, Doanh nghiệp nhà nước, Mua sắm của Chính phủ, Sở hữu trí tuệ (gồm cả chỉ dẫn địa lí), Phát triển bền vững, Hợp tác và xây dựng năng lực, Pháp lý - thể chế.
Về xuất nhập khẩu, cam kết mở cửa thị trường mạnh mẽ trong Hiệp định EVFTA sẽ là một "cú hích" quan trọng để thúc đẩy quan hệ thương mại Việt Nam - EU, giúp mở rộng hơn nữa thị trường cho hàng xuất khẩu, đặc biệt là những sản phẩm mà hai bên có thế mạnh như dệt may, giày dép, nông thủy sản, đồ gỗ của Việt Nam và máy móc, thiết bị, ô tô, xe máy, đồ uống có cồn, một số loại nông sản của EU.
“Việt Nam và EU sẽ xóa bỏ thuế nhập khẩu đối với hơn 99% số dòng thuế. Đối với rất ít số dòng thuế còn lại, hai bên sẽ dành cho nhau hạn ngạch thuế quan, hoặc cắt giảm thuế quan một phần. Đây có thể coi là mức cam kết cao nhất mà Việt Nam đạt được trong các Hiệp định FTA đã ký kết cho tới nay”, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng cho biết.
Trong lĩnh vực đầu tư, các cam kết nhằm đảm bảo một môi trường đầu tư, kinh doanh cởi mở, thông thoáng hơn trong Hiệp định EVFTA sẽ giúp thúc đẩy luồng vốn đầu tư chất lượng cao của EU và cả các đối tác khác vào Việt Nam. Với quy mô và tiềm năng phát triển đầu tư của EU, nước ta có cơ hội trở thành địa bàn trung chuyển, kết nối cho hoạt động thương mại và đầu tư của EU trong khu vực. Điều này sẽ thúc đẩy quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng tích cực của Việt Nam.
“Các cam kết này cũng đòi hỏi Việt Nam điều chỉnh một số quy định trong nước liên quan. Tuy nhiên, về cơ bản việc điều chỉnh này phù hợp với chủ trương cải cách thủ tục hành chính, đổi mới mô hình tăng trưởng của ta nên về lâu dài sẽ mang lại tác động tích cực”, Bộ trưởng Bộ Công Thương cho hay.
Sẽ ký kết Hiệp định trong năm 2015
Trả lời báo chí về việc khi nào thì Việt Nam được EU công nhận là nền kinh tế thị trường, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng chia sẻ: Ban đầu đàm phán có đưa ra yêu cầu EU công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường vào thời điểm Hiệp định có hiệu lực, tuy nhiên, việc này không dựa trên đàm phán, mà sẽ do phía EU dựa trên 5 tiêu chí để công nhận Việt Nam hay bất kì nước nào có nền kinh tế thị trường.
“Trong 5 tiêu chí đó, đến nay, EU đã công nhận Việt Nam đạt được 3 tiêu chí. Chúng tôi sẽ tiếp tục thúc đẩy đàm phán và trao đổi về việc này để EU sớm công nhận Việt Nam là nước có nền kinh tế thị trường vào thời điểm Hiệp định có hiệu lực”, người đứng đầu Bộ Công thương Việt Nam khẳng định.
Ông Franz Jessen, Đại sứ, Trưởng Phái đoàn Liên minh châu Âu (EU) tại Việt Nam cho biết: “Khoảng 65% hàng hóa của Việt Nam sẽ được miễn thuế sang EU. Mọi việc đang tiến triển rất nhanh và toàn diện. Chúng tôi mong Việt Nam sẽ tiếp tục nỗ lực để Hiệp định đi đến ký kết thành công”.
Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng cũng cho biết, hai bên thống nhất sẽ đẩy nhanh quá trình tổng hợp các nội dung kỹ thuật để có thể sớm kết thúc toàn bộ Hiệp định ngay trong năm nay, tiến tới sớm thực hiện các thủ tục ký kết, phê chuẩn Hiệp định. EU hiện là đối tác thương mại lớn thứ 2 và là một trong 2 thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam.
Đặc điểm nổi bật trong cơ cấu xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và EU là tính bổ sung rất lớn, ít mang tính cạnh tranh đối đầu trực tiếp. Năm 2014, tổng kim ngạch hai chiều giữa Việt Nam và EU đạt hơn 36,8 tỉ USD, tăng 9% so với năm 2013. Trong đó, xuất khẩu sang EU đạt gần 28 tỉ USD và nhập khẩu từ EU đạt gần 9 tỉ USD. Các nhóm hàng xuất khẩu chủ lực của VN sang EU là giày dép, dệt may, cà phê, đồ gỗ, hải sản.
EU cũng là nhà đầu tư lớn vào Việt Nam. Tính đến hết năm 2014, đã có 23 trong số 28 nước EU đầu tư vào Việt Nam với hơn 2.000 dự án còn hiệu lực, tổng vốn đầu tư đăng ký đạt trên 37 tỉ USD. Các nhà đầu tư EU đã có mặt tại hầu hết các ngành kinh tế quan trọng của Việt Nam, tập trung nhiều nhất vào công nghiệp, xây dựng và một số ngành dịch vụ./.