Người Dao đỏ ở Nậm Miện gìn giữ nghề thêu
Đối với người Dao đỏ, thổ cẩm không chỉ dùng để phục vụ cuộc sống, sinh hoạt hằng ngày, mà còn mang một ý nghĩa thiêng liêng, là kỷ vật tình yêu hay của hồi môn trong ngày cưới. Từ bao đời nay, thêu thổ cẩm đã gắn liền với cuộc sống người Dao đỏ của thôn Nậm Miện, xã Thẳm Dương, huyện Văn Bàn.Thôn Nậm Miện có 100% hộ dân là người dân tộc Dao đỏ, đến nơi đây vào những ngày nông nhàn, chúng ta sẽ bắt gặp hình ảnh những người phụ nữ Dao đỏ ngồi quây quần bên hiên nhà, gốc cây, thêu thổ cẩm. Đây không chỉ là nghề thủ công truyền thống, mà người Dao đỏ còn gửi gắm tình yêu con người, tình yêu thiên nhiên qua những mũi kim, đường chỉ và thể hiện qua hình ảnh hoa, lá, cỏ cây... Đó là hững nét đẹp trong đời sống văn hóa của đồng bào dân tộc nơi đây, thôi thúc họ cùng nhau giữ gìn, phát huy nghề truyền thống của dân tộc.
Từ nhỏ các cô gái dân tộc Dao đỏ nơi đây đã được mẹ, bà của mình dạy se lanh, dệt vải, thêu hoa văn trên chính những trang phục của mình. Phụ nữ Dao đỏ rất cầu kỳ khi thêu trang phục truyền thống, với đầy đủ khăn quấn đầu, áo trong, áo ngoài, váy và vải bó chân. Họ thêu riêng từng phần, rồi khâu lại thành bộ trang phục hoàn chỉnh. Đối với người Dao đỏ, thổ cẩm không chỉ dùng để phục vụ cuộc sống sinh hoạt hằng ngày, mà còn là vật kỷ niệm tình yêu hay của hồi môn trong ngày cưới. Phụ nữ Dao đỏ trước khi về nhà chồng phải thành thạo nghề thêu. Họ thường tự thêu cho mình mỗi năm vài đồ dùng để diện vào ngày lễ, Tết. Con gái đến tuổi lấy chồng phải tự tay thêu một bộ trang phục mặc trong ngày cưới. Trước khi cưới, gia đình sẽ ưu tiên cho cô gái dành thời gian cả năm để hoàn thành bộ trang phục đầy đủ của phụ nữ Dao gồm: Quần, áo, khăn, mũ, xà cạp.
Cô dâu người dân tộc Dao đỏ mặc trang phục truyền thống trong ngày cưới.
Trang phục của mỗi dân tộc có những họa tiết, hoa văn thêu khác nhau và đều có ý nghĩa nhất định. Với người Dao đỏ, màu đỏ là màu sắc chủ đạo, bởi họ quan niệm màu này sẽ mang lại nhiều may mắn và năng lượng cho bản thân. Sợi thêu có nhiều màu sắc như xanh, đỏ, trắng, vàng… Người Dao thường dùng vải lanh để may trang phục. Họa tiết, hoa văn thêu nơi gấu quần áo, khăn, thường là hình quả trám, chữ vạn, hoa lá, cây cối, chim muông… với ý nghĩa hòa hợp với thiên nhiên đã nuôi sống con người. Chiếc khăn đội đầu của người Dao đỏ cũng được thêu nhiều họa tiết tinh tế, nhẹ nhàng, với màu đỏ chủ đạo làm tăng thêm vẻ đẹp của chiếc khăn.
Nghề thêu không chỉ thể hiện sự tháo vát, khéo léo của phụ nữ Dao đỏ, mà còn phản ánh những nét văn hóa vô cùng độc đáo của dân tộc. Trải qua thăng trầm, cuộc sống có nhiều đổi thay, nhưng đến nay, nghề thêu thổ cẩm của người Dao đỏ ở Nậm Miện vẫn được lưu giữ, bảo tồn và phát huy. Đây không chỉ là nghề truyền thống, mà còn là nét văn hóa độc đáo, đậm đà bản sắc dân tộc Dao nơi đây.